Döl verimi nedir ? 

            Dişi sığırların (Düve ve ineklerin) zamanında gebe kalabilme ve sağlıklı yavrular doğurabilme yeteneğini ileriki yaşlarına kadar devam ettirebilmesidir.

            Bir inekten yılda 1 yavru elde etmek amaç olmalıdır.Ancak bu amaca ulaşmak göstereceğiniz gayret ve ilgiye bağlıdır.Sürünün iyi gözlenmesi hem hastalık, hem de kızgınlık belirtilerinin zamanında fark edilmesini sağlar.Kaçırılan bir kızgınlık 18-20 günlük bir kayıp demektir. Bu zaman kaybı da ineklerde iki buzağılama arası süreyi çok uzatmaktadır. Yılda bir yavru elde etmek , doğuran ineğin 90 gün içinde gebe kalabilmesi ile sağlanabilir.

Döl Verimi Ölçütleri:

a)  Boğanın Aşma Davranımı:

Tohumlamada kullanılan boğalarla ilgili libido, suni vajeni kabul etme ve sperma sağım sayısı özellikleri bu kriter için sperma üretme merkezlerinde kayıt edilirler.

b)  Sperma Kalitesi:

Sperma miktarı (mililitre olarak ejekulat) payette çözülmeden sonra sperma yoğunluğu ve hareketi.

c)  Geri Dönmeme Oranı (Non-Return-Rate):

Geri dönmeme oranı (GDO), boğaların tohumladığı inekler ve kızları dikkate alınarak iki şekilde hesaplanır. Boğalar için yapılan hesaplamalarda boğanın kendisine ait veriler kullanılırken, dişiler için boğa kızlarına ait verilerden yararlanılır.

Boğalar için GDO, tohumlamadan sonra 56. güne kadar tekrar kızgınlık göstermeyen ineklerin oranı olarak hesaplanır (Tohumlama günü hesaplama dışıdır). Kızlara dayalı GDO ise bir boğanın kızlarının 90. güne kadar yeniden kızgınlık göstermeyenlerin oranı anlamına gelir.

d)  Tohumlama indeksi:

Gebelik başına ortalama tohumlama sayısı anlamını taşır. Bu Süre en fazla 1. tohumlamadan sonraki 120 günlük dönemi kapsar. Bu dönem içinde sürüden çıkarılan ve bir daha verileri kayıt edilemeyen inekler de (gebe kalmış kabul edilerek) tohumlama indeksi hesaplamasına dahil edilir.

Aynı günde yapılan birden fazla doz sperma ile tohumlama değerlendirme dışı bırakılır.

e)    Buzağılama - İlk Tohumlama Arası Süre:

Buzağılama tarihi ile 1. tohumlama arasında kalan süredir. Buzağılama günü değerlendirme dışı bırakılır.

f)    Servis Periyodu ( Buzağılama - Gebe Kalma Arası Süre):

Buzağılama tarihi ile en son tohumlama tarihi (gebe kaldığı tarih) arasında geçen süredir. Buzağılama günü değerlendirme dışı bırakılır.

g)      Buzağılama Aralığı:

İki buzağılama arasında geçen süredir.

h)    Doğan Buzağı Sayısı ve İkizlik Oranı:

i)     Doğum Tipi:

Doğum tipi üçe ayrılır ve şu şekilde kayıt edilir.

-     Normal doğum: Bir kişinin yardımıyla mekanik yardım malzemesi kullanılmadan gerçekleşen doğumlar,

-     Zor doğum: Çok sayıda kişi ve mekanik yardım malzemesi kullanılarak veya Veteriner Hekim müdahalesi ile gerçekleşen doğumlar,

-     Ölü Doğum: Doğumda buzağının ölü olarak doğması.