SIĞIRLARDA KURU DÖNEM BESLEMESİ

Mehmet  AK

Zooteknist Ziraat Mühendisi

Neden Kuruya Çıkarmalıyız ?

Süt sığırcılığında kuru dönem , yetiştiricinin ineğini sağmayı boşlayarak dinlenmeye almasıdır.

Bir süt verme dönemi boyunca ( laktasyon ) yıpranan vücut ve özellikle meme dokularının yenilenmesi ,ineğin iyi bir şekilde doğuma hazırlanabilmesi ,bir sonraki laktasyon süt veriminin iyi olması  için  süt verimi ne olursa olsun gebeliğin 7.ayının sonunda sağıma son verilmeli ve inek kuruya alınmalıdır.

Kuruya alma zamanını nasıl  belirleyebiliriz ?

İneği zamanında kuruya almak için ise düzgün ve doğru kayıt tutmamız gerekecektir.Üyelerimize dağıttığımız “ Dişi Hayvan Bilgi kartları “ (sarı kartlar)  bunun için dikkatlice  işlenmelidir.İneğin gebe kaldığı kesinleştikten sonra kuruya alma zamanı hesaplanıp bu karttaki  bölüme yazılırsa zamanı geldiğinde unutmadan ineğimizi  kuruya alabiliriz.

İneğin gebe kaldığı tohumlama tarihinden tahmini buzağılama tarihi belirlenir ,bu tarihin yaklaşık 2 ay öncesi de kuruya alma tarihidir.

Kuruya alırken nelere dikkat edeceğiz ?

      Kuruya aldığımız inek sağılan hayvanlardan ayrı bir bölmeye alınmalıdır.

Zaten modern sığır yetiştiriciliğinde  hayvanların yaşları ve verim durumlarına

 göre  ayrılması da zaruridir.

Erkek ve dişi hayvanların 6 aylıktan itibaren ayrılması , yüksek süt verenle düşük süt veren ineklerin ayrılması önemli konulardır.

Yüksek süt veren bir ineğin gereksinim duyduğu besin madde miktarı  tabi ki daha düşük süt veren bir ineğinkinden fazladır.30 lt. süt veren inekle 15 lt. süt veren ineğe aynı kilo yemi veremeyiz.

      Memede önemli hasar yapabilen mastitis vb. meme problemlerini önlemek için kuru dönem ideal bir dönemdir.Bu konuyu Veteriner Hekiminizle görüşebilirsiniz.

Nasıl kuruya çıkaralım ?

v     Sabah yemlemesinden sonra ineği ayrı bir bölmeye alalım.

v     Sabah sağımından sonra ineğe yalnızca saman verelim.

v     Akşam sağımından sonra ineği sağarak memelerini iyice boşaltalım.

v     Bir hafta boyunca ineği sağmayalım.Bu arada ahırda inekte süt boşaltma refleksini başlatacak davranışlarda da bulunmayalım .Memelere elle dokunma gibi..

v     Bir hafta borunca samanla beslemeye devam edelim.Eğer ineğimizin süt verimi yüksek  ve süt damlatıyorsa su biraz kısılabilir ve hafta sonunda ineği son defa sağalım.

Kuru dönemde ineği nasıl besleyelim ?

Kuru dönemi  2  bölümde ele alıyoruz :

1. Doğumdan  önceki 4-6 hafta :

Bu dönemde kurudaki ineğe günlük süt verimi 3-5 kg. süt olan bir ineğin besin madde ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yemleme yapılır. İneğe süt yemi vermiyoruz.kaliteli kaba yemle besliyoruz.

2. Doğumdan önceki 3-0 hafta :

Bu dönemde süt verimi  günlük 6-8 kg veren bir  ineğin.besin madde ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yemleme yapılmalıdır.

 Doğuma 7-10 gün kala kesif yem ( süt yemi )  günlük 500 gr.dan başlayarak  artırılmalıdır.

İnek böylece yüksek yem tüketme kapasitesine yavaş yavaş alışacaktır. .

Yalnız bu dönem sonunda  ineğe vereceğimiz günlük kesif yem toplamı   ineğin vücut ağırlığının % 1.5 ‘ini geçmemelidir. Yani 500 kg. canlı ağırlığındaki bir ineğe doğuma 1-2 gün kala  7,5 kg. a kadar kesif  yem verebiliriz..

Bu açıklamalardan sonra daha anlaşılır bir tablo ile konuyu bitirmek istiyorum .

Canlı ağırlığına göre kuru dönemde ineğimize hangi yemlerden ne kadar verelim ?

 İşte size fikir verecek ,uygulamalarınıza  ışık tutacak tablomuz :

Tabloda kuru dönemin her iki safhasında da canlı ağırlığı 500 , 550 ve 600 kg. olan inekler için 3 ayrı rasyon alternatifi var.

Örneğin 500 kg. canlı ağırlığındaki bir ineğe kuru dönemin başlangıcında

günlük 3 kg. kuru ot ,10 kg. silaj,3 kg. buğday samanı,yarım kilo yonca,100 gr. mineral verirsek dengeli bir besleme yapmış oluruz.